Arte Conceptual
A REPRESENTACIÓN VISUAL de un concepto ou idea pode ter manifestacións moi diversas dependendo do artista ou deseñador que as plasme. A Arte conceptual, tamén coñecida como idea art, é un movemento artístico no que as ideas dentro dunha peza son o elemento máis importante do que é o sentido polo que foi creada a peza. A idea está sobre os aspectos formais dunha peza e en moitos casos a idea é a peza en si mesma, quedando a resolución final da obra como mero soporte.
A arte conceptual foi descrita polo artista Sol LeWitt likzae como:
"Na arte conceptual a idea ou o concepto é a parte máis importante do traballo. Cando un artista emprega unha forma conceptual de arte, significa que todo o planeamento e as decisións está feito de antemán e a execución é un asunto superficial. A idea convértese nunha máquina que fai a arte. A arte conceptual como movemento emerxeu á metade dos anos 60, en parte como unha reacción en contra do formalislo que fora articulado polo influente crítico Clement Greenberg. Así a todo, dende as décadas de 1910 e 1920 o artista francés Marcel Duchamp serviría como precursor, dado que cos seus traballos chamados ready-made daría ós artistas conceptuais as primeiras ideas de obras baseadas en conceptos e realizadas con obxectos de uso común.
A arte conceptual emprega habitualmente materiais como a fotografía, mapas e vídeos
A arte conceptual foi descrita polo artista Sol LeWitt likzae como:
"Na arte conceptual a idea ou o concepto é a parte máis importante do traballo. Cando un artista emprega unha forma conceptual de arte, significa que todo o planeamento e as decisións está feito de antemán e a execución é un asunto superficial. A idea convértese nunha máquina que fai a arte. A arte conceptual como movemento emerxeu á metade dos anos 60, en parte como unha reacción en contra do formalislo que fora articulado polo influente crítico Clement Greenberg. Así a todo, dende as décadas de 1910 e 1920 o artista francés Marcel Duchamp serviría como precursor, dado que cos seus traballos chamados ready-made daría ós artistas conceptuais as primeiras ideas de obras baseadas en conceptos e realizadas con obxectos de uso común.
A arte conceptual emprega habitualmente materiais como a fotografía, mapas e vídeos
Poesía Visual
A poesía visual é una forma experimental na que a imaxe, o elemento plástico, en todas as súas facetas, técnicas e soportes, predomina sobre el resto de los componentes. Esta forma de poesía non verbal, constitúe un xénero propio, e no campo da experimentación, as seus creadores móvense na fronteira entre os xéneros e as artes, como la pintura, acción poética, o ttetro, a música e a mesma lírica discursiva, dando lugar a diversas formas de poética:
concretismo: onde predomina a forma sobre o color empregando cores planas.
letrismo: un tipo de poesía atento ao valor sonoro de las palabras e non o seu significado-
semiótica: a disciplina que estudia o signo e aborda a interpretación e producción do sentido, pero non trata o significado, nin as denominacións, incluíndo en estas as verbais e as non verbais.
concretismo: onde predomina a forma sobre o color empregando cores planas.
letrismo: un tipo de poesía atento ao valor sonoro de las palabras e non o seu significado-
semiótica: a disciplina que estudia o signo e aborda a interpretación e producción do sentido, pero non trata o significado, nin as denominacións, incluíndo en estas as verbais e as non verbais.
A poesía visual non foi inventada no século XIX nin nas vangardas do século XX . É prácticamente tan vella como a poesía escrita e así o demostra a existencia de caligramas e otros poemas figurativos antigos.
Poden considerarse o inicio da poesía figurada en verso os caligramas atribuidos ao poeta grego Simmias de Rodas polo ano 300 a.C. O seu caligrama O ovo ten que lerse alternadamente, o primeiro verso e logo o último, o segundo verso e logo o antepenúltimo, ata terminar no verso central.
Máis modernamente, é o escritor cubista Apollinaire quen fai revivir de novo o xénero cos seus caligramas.
Poden considerarse o inicio da poesía figurada en verso os caligramas atribuidos ao poeta grego Simmias de Rodas polo ano 300 a.C. O seu caligrama O ovo ten que lerse alternadamente, o primeiro verso e logo o último, o segundo verso e logo o antepenúltimo, ata terminar no verso central.
Máis modernamente, é o escritor cubista Apollinaire quen fai revivir de novo o xénero cos seus caligramas.
En España, durante o periodo barroco (século XVII), poden considerarse referencias precedentes as de Juan Díaz Rengifo e Juan Caramuel, ou os romances mudos asociados á literatura das festas e celebracións populares (con enigmáticos ejemplos como o Romance mudo á Inmaculada Concepción ou vistosos e coloristas como o dedicado a Santo Antonio de Padua.
Xa no XIX destacaron creadores como José González Estrada. No campo do estudio, León María Carbonero y Sol compilou todo o que a abundante tradición do Manierismo e Barroco español tiña elaborado en canto ao xénero da poesía visual no seu Esfuerzos del ingenio literario (Madrid, Sucesores de Rivadeneyra, 1890).
Tamén en España e ao longo do século XX, hai que citar o trabajo innovador de Ramón Gómez de la Serna e poetas como Gerardo Diego, Juan Larrea e Guillermo de Torre. A os que máis tarde hai que engadir os nomes de Eduardo de Ory ou Agustín Aguilar y Tejera.
Xa no XIX destacaron creadores como José González Estrada. No campo do estudio, León María Carbonero y Sol compilou todo o que a abundante tradición do Manierismo e Barroco español tiña elaborado en canto ao xénero da poesía visual no seu Esfuerzos del ingenio literario (Madrid, Sucesores de Rivadeneyra, 1890).
Tamén en España e ao longo do século XX, hai que citar o trabajo innovador de Ramón Gómez de la Serna e poetas como Gerardo Diego, Juan Larrea e Guillermo de Torre. A os que máis tarde hai que engadir os nomes de Eduardo de Ory ou Agustín Aguilar y Tejera.
A principios do sçeculo XX, a poesía visual foi influida polo Futurismo italiano, primeira das vanguardas históricas, e os posteriores Dadaismo e Cubismo , inmersos en estéticas autóctonas tales como o Ultraismo e o Creacionismo.
O resultado foi unha maior presenza da plasticidade e visualidade nas novas escrituras poéticas cos seus caligramas e o uso máis ou menos innovador da tipogrrafía, collage e unha nueva disposición do espacio.
O resultado foi unha maior presenza da plasticidade e visualidade nas novas escrituras poéticas cos seus caligramas e o uso máis ou menos innovador da tipogrrafía, collage e unha nueva disposición do espacio.
En EspañaPoden extraerse catro focos:
- a poesía pluridisciplinar (letrista, visual, objetual, urbana...) de Joan Brossa;
- a poesía letrista de Juan Eduardo Cirlot;
- a poesía visual de Fernando Millán (evolucionando desde Tristan Tzara),
- ou a de poesía de acción do Grupo Zaj.
A grandes rasgos pódense marcar tres momentos na poesía visual española do século XX que funcionan independientemente da poesía discursiva tradicional e oficial:
Dentro destas líñas perdura o feito de que se trata dunha práctica interdisciplinar que quere aportar unha nova escritura, unha novo xeito de ver e expresar o mundo. Precisamente ese é un dos problemas para o estudio da poesía visual e experimental en xeral, a líña artística que seguen estes autores é xeralmente plural, é dicir, son artistas que traballan en zonas fronterizas entre a pintura, a música, o teatro e a poesía nos súas diversas expresiones: poesía fonética, visual, sonora... Outra traba é o feito de que permanece na súa maior parte inédita ou se ten publicado en tiradas moi reducidas e ediciones case descoñecidas.
- Unha líña, seguida sobre todo en Cataluña que inician os primeiros poetas visuais facéndose eco das vanguardas europeas, como o futurismo.
- Outra líña importante xa na década de los 60 na que os artistas entran en contacto de novo con movimientos extranxeiros, sempre nun contexto experimental, marxinal e de vanguarda.
- E unha terceira líña de poesía visual que comenza a ter unha audiencia cada vez maior na década dos 90.
Dentro destas líñas perdura o feito de que se trata dunha práctica interdisciplinar que quere aportar unha nova escritura, unha novo xeito de ver e expresar o mundo. Precisamente ese é un dos problemas para o estudio da poesía visual e experimental en xeral, a líña artística que seguen estes autores é xeralmente plural, é dicir, son artistas que traballan en zonas fronterizas entre a pintura, a música, o teatro e a poesía nos súas diversas expresiones: poesía fonética, visual, sonora... Outra traba é o feito de que permanece na súa maior parte inédita ou se ten publicado en tiradas moi reducidas e ediciones case descoñecidas.
Na actualidade, a utilización de medios dixitais na súa creación e desenvolvemento é habitual en moitos autores, denominándose a esta modalidad Ciberpoesía, Poesía electrónica ou Poesía dixital que é a rama da Ciberliteratura na que predomina a función estética da linguaxe .
Técnicamente caracterízase polo uso de diversos recursos tecnolóxicos, dende o simple hipertexto, a animación bi o tridimensional, até as máis avanzadas interfases de realidade virtual.
Así a poesía visual sitúase máis cerca do deseño gráfico e das artes plásticas que da literatura
Técnicamente caracterízase polo uso de diversos recursos tecnolóxicos, dende o simple hipertexto, a animación bi o tridimensional, até as máis avanzadas interfases de realidade virtual.
Así a poesía visual sitúase máis cerca do deseño gráfico e das artes plásticas que da literatura